Odwołanie od decyzji

Czekasz na decyzję, a nie było Cię w domu? Nic strasznego, przecież listonosz zostawi Ci awizo, pójdziesz na pocztę i odbierzesz swój polecony z decyzją. Czy wiesz jednak, że nie możesz czekać za długo z tym odbiorem? Awizo jest uregulowane w KPA i jego stosowanie łączy się z konkretnymi konsekwencjami.

Zasady awizowania

Zgodnie z art. 44 KPA, jeśli listonosz nie może doręczyć pisma adresatowi do rąk własnych, ani za pośrednictwem domownika czy sąsiada, to poczta

przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej – w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego.

Ważne daty i terminy przy doręczaniu

Listonosz musi zostawić nam zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru (czyli tzw. awizo) w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w skrzynce pocztowej lub na drzwiach mieszkania adresata. Jeśli w ciągu 7 dni nie podejmiemy przesyłki, listonosz zjawi się u nas z powtórnym zawiadomieniem o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia. Mamy więc łącznie 14 dni od pierwszego awiza w skrzynce. Nie zliczamy tych 7 i 14 dni, razem, tutaj nie ma 21 dni na odbiór. To ważne, żeby odebrać przesyłkę w terminie!

Dlaczego?

Bo zgodnie z art. 44 § 4 KPA organ i tak będzie uważał, że przesyłkę nam doręczył, chociaż wcale to nie nastąpiło. Nazywa się to fikcją doręczenia. Pismo pozostawia się w aktach sprawy. Także nie widzimy decyzji, a termin na wniesienie odwołania właśnie zaczął nam biec.

Wiem, że obecnie mamy dość trudny czas, koronawirus szaleje i nawet poczta nie działa tak jak zawsze – placówki mają zmienione godziny pracy i odbiór awizo może być utrudniony. Mimo wszystko jednak nie zaniedbujcie korespondencji, licząc, że jak nie odbierzecie swojej poczty, to problemy same się rozwiążą. Dużo lepiej jest odebrać, niż nie odebrać – skutki prawne zachodzą w obu przypadkach, ale w tym drugim nie mamy żadnego pola do obrony.

Nic tak nie cieszy jak sukcesy własne i klientów w sprawach, które prowadzę. Dlatego też nie mogę pominąć tej fantastycznej wiadomości, że niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił wniosek, zawarty w skardze na decyzję Wojewody Mazowieckiego w sprawie zamiennego pozwolenia na budowę, o wstrzymanie wykonania tej decyzji, z uwagi na postępujące zniszczenia budynku Skarżącej.

Sąd przyznał mi rację, że konieczne jest wstrzymanie robót budowlanych ze względu na błędy projektowe, które zagrażają budynkowi Skarżącej. Oczywiście to niczego nie przesądza w kontekście skargi, ale – jako małe zwycięstwo – niezwykle cieszy.

Moi studenci sporządzali ostatnio w imieniu organu decyzję odmawiającą zmiany imienia lub nazwiska. Mieli za zadanie przynieść mi „autentyczną” i „prawdziwą” decyzję administracyjną. Tymczasem spotkał mnie z ich strony „prawdziwy” zawód. Dlaczego? Wiele z tych decyzji było po prostu niepodpisanych. Moi studenci sporządzili i wydrukowali całkiem niezłe… projekty decyzji. Co więc w praktyce oznacza niepodpisana decyzja dla odwołującego? Czy od takiej „decyzji”, a właściwie od jej projektu, można się w ogóle odwołać? O tym dowiesz się z poniższego wpisu. Zapraszam do lektury!

Czym jest podpis?

Podpis to językowy znak graficzny, wyrażony słowami. Podpisem nie jest np. odcisk tuszowy palca (linii papilarnych). W treści podpisu musi być nazwisko podpisującego, imienia zazwyczaj się nie wymaga.

Dlaczego decyzja musi być podpisana?

Właściwie to trochę już na to pytanie odpowiedziałam we wstępie: do momentu podpisania przez osobę reprezentującą organ akt administracyjny jest tylko projektem decyzji i nie funkcjonuje w obrocie prawnym.

Poza tym, podpis to jeden z elementów obligatoryjnych decyzji administracyjnej. Mało tego! Podpis to również jeden z czterech składników (obok wskazania organu, adresata, i rozstrzygnięcia), którego brak albo wyklucza możliwość ustalenia podstawowych elementów stosunku prawnego, albo też wskazuje na to, że nie istnieje czynność stosowania prawa przez uprawniony podmiot.

Zgodnie z art. 107 § 1 pkt 8 KPA:

Decyzja zawiera podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji, a jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego – kwalifikowany podpis elektroniczny.

W tym przepisie zostało również wskazane, jak wygląda podpis w przypadku dokumentu elektronicznego. Nie jest to przedmiot mojego dzisiejszego wpisu, ale warto wskazać, że kwalifikowany podpis elektroniczny również identyfikuje osobę z imienia, nazwiska i stanowiska służbowego pracownika.

Jakie skutki prawne?

Najważniejszą kwestią oczywiście jest – jakie skutki prawne należy wiązać z niepodpisaną decyzją? Jeśli organ doręcza nam taki dokument, to oznacza, że doręcza nam zwykłe pismo, które w danej sprawie o czymś nas informuje, ale – z całą pewnością – nie rozstrzyga sprawy administracyjnej. W konsekwencji – niedopuszczalne w takiej sprawie jest odwołanie od decyzji czy też skargę do sądu administracyjnego.

Organ musi rozstrzygnąć o żądaniu skarżącego w formie decyzji administracyjnej w rozumieniu art. 104 KPA, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego.  Jeśli tego nie czyni, to przysługuje nam prawo do wniesienia ponaglenia, a następnie – skarga do sądu administracyjnego na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Pamiętaj, decyzja bez podpisu nie może rozstrzygać Twojej sprawy! Musi zostać wydany akt, w którym znajdują się minimum 4 składniki:

1. Oznaczenie organu
2. Oznaczenie adresata decyzji
3. Rozstrzygnięcie (czyli jak się kończy sprawa)
4. PODPIS

Sprawdź, czy to wszystko aby na pewno zawiera Twoja „decyzja” !

PS jeśli martwisz się o moich studentów z decyzjami „bez podpisu”, to spokojnie – może piątki ode mnie nie dostali, ale na pewno zaliczyli ćwiczenia z postępowania administracyjnego. Nie ukrywam jednak, że dużą wagę przykładam do szczegółów, pamiętając, że ci młodzi ludzi w przyszłości będą m.in. pracować w administracji publicznej i – być może – wydawać decyzje administracyjne w imieniu organu.

Z czym kojarzy Ci się sformułowanie „podanie”? Pewnie „podanie o przyjęcie do pracy”? Moim studentom zazwyczaj podanie kojarzy się z pismami składanymi na studiach (np. do dziekana o egzamin warunkowy albo podaniem o stypendium). Nie zawsze jednak pamiętają o tym, że jak składają odwołanie (chociażby od decyzji odmawiającej przyznania indywidualnej organizacji studiów), to też składają jeden z rodzajów podania – odwołanie.

Odwołanie to podanie w rozumieniu art. 63 § 2 KPA – musi więc spełnić wymogi dotyczące formy wnoszenia i treści podania, a więc zawierać co najmniej:

1. wskazanie osoby, od której pochodzi,
2. jej adres,
3. żądanie oraz
4. czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach szczególnych.

O ile punkty 1-3 nie budzą większych wątpliwości, o tyle w przypadku pkt 4 musimy sięgnąć do treści art. 128 KPA:

Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania.

Ważny pierwszy element odwołania: wyrażenie niezadowolenia z wydanej decyzji. Oprócz tego, że napiszesz:

Nie podoba mi się ta decyzja…

dopisz również:

… Wojewody Mazowieckiego z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt WZ-IV.34.567.2018.

Wskaż, jaką decyzję zaskarżasz! Organ nie musi się domyślać, o którą decyzję Ci chodzi – a przecież być może jesteś stroną więcej niż w jednym postępowaniu przed tym organem. Tym bardziej organ może nie wpaść na to, od której decyzji się odwołujesz.

Co zrobić, jeśli jesteś niezadowolony tylko z uzasadnienia decyzji, a samo rozstrzygnięcie jest w porządku? Możesz oczywiście w odwołaniu podnieść zarzuty dotyczące uzasadnienia. Niemniej jednak, organ odwoławczy nie zajmie się tylko kwestią uzasadnienia, ale całą sprawę rozpatrzy raz jeszcze i rozstrzygnie.

Poza tym pamiętaj – jeśli nie zatytułujesz swojego pisma jako „Odwołanie”, to jeszcze nie koniec świata. Organ przede wszystkim bada treść Twojego pisma.

Jeśli interesuje Cię temat konstrukcji odwołania od decyzji, śledź mnie koniecznie – mailowo lub przez media społecznościowe (po prawej stronie znajdziesz odnośnik do moich stron).

Wkrótce na blogu pojawi się krótki poradnik z wzorem odwołania.

Nie tak dawno informowałam Cię, że Zakład Prawa Administracyjnego, w którym pracuję od ponad 6 lat, organizuje konferencję dotyczącą zawodów zaufania publicznego. I faktycznie, dokładnie miesiąc temu, 13 grudnia 2018 r. na Wydziale Prawa i Administracji UMK w Toruniu, odbyła się Ogólnopolska Konferencja Naukowa Prawniczych Zawodów Zaufania Publicznego p.t.: Perspektywy rozwoju samorządów prawniczych.

Wystąpienia praktyków (radców prawnych, adwokatów i komorników), jak również przedstawicieli nauki były przyczynkiem do niezwykle burzliwych dyskusji, odbywających się po poszczególnych panelach w trakcie konferencji. Jeśli chcesz zobaczyć, jakie tematy zostały poruszone, sprawdź program.

Krótką relację z konferencji możesz zobaczyć na stronie bydgoszcz.tvp.pl.

Zarówno mi, jak i mojemu mężowi Jakubowi, bardzo zależało w tym roku, aby uniknąć tego szaleństwa, które panuje w pociągach PKP przed świętami. Ludzie, obładowani ogromnymi torbami z prezentami, mega wielkie walizy, krzyczące dzieci, nerwowe zwierzaki i konduktorzy, którzy totalnie nie ogarniają, co się dzieje. Tak, zdecydowanie mamy dość dojazdów na co dzień. Wykazałam się więc maksimum przebiegłości i kupiłam bilety nie na piątek przed Wigilią, ale na sobotę, stwierdzając, że większość ludzi na pewno już w piątek wyjedzie.

O ja naiwna! W sobotę o 14stej do pociągu relacji Warszawa-Bydgoszcz wsiadło tyle ludzi, że mieliśmy wrażenie, że pociąg za chwilę nie ruszy z nadmiaru ciężaru, a walizka jednego czy drugiego pasażera wyląduje na moich kolanach z braku miejsca gdziekolwiek indziej. W takich momentach – jak się domyślasz – marzę o własnym samochodzie i totalnym komforcie podczas „driving home for Christmas„…

Piszę te słowa właśnie w owym pociągu będąc (nie mając na kolanach niczego, prócz własnego komputera) i chcąc złożyć Ci życzenia świąteczne zawczasu, albowiem obawiam się, że po przyjeździe do domu wpadnę w wir przygotowań, pichcenia i krzątania się. Co zresztą bardzo lubię, ma to swój urok.

Widziałam ostatnio u kogoś na Instagramie świetne życzenia: abyś potrafił, drogi Czytelniku, zachować work-life balance podczas tego naszego świętowania. Praca jest bardzo ważna, ale jednak – nie najważniejsza (to tak w szczególności do kolegów po fachu :). Od siebie dorzucam coś, czego mi zawsze najbardziej brakuje, a więc spokoju i braku nerwów podczas spędzania Bożego Narodzenia. Zdrowia i szczęścia oczywiście również życzę!

Ostatnio usłyszałam historię o tym, jak pewien pan pytał prawnika, ile razy wójt „ponownie rozpatrzy jego sprawę”. Bo on w sumie to nie chce składać odwołania, tylko wolałby złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, bo to przecież środek odwoławczy wielokrotnego użytku 🙂

No nie. To nie do końca tak. Wbrew pozorom wnioskowi o ponowne rozpatrzenie sprawy jest bardzo blisko (jeśli chodzi o charakter prawny) do odwołania. Jest to pismo, które będzie wyglądało dokładnie tak jak odwołanie, tylko skierujesz je do pewnych oznaczonych w KPA organów, no i oczywiście nazwiesz je „wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy”.

Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy służy od decyzji wydanej w I instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze. Jak już wspomniałam – różnica między tymi dwoma pismami jest właściwie niewielka. Nie zmienia to jednak faktu, że nie można traktować wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i odwołania jako tożsamych instytucji.

Zgodnie z treścią art. 127 § 3 KPA:

Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.

Trudno nazwać ten przepis definicją wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, ale powiedzmy, że jest mu do niej blisko 🙂

Co jest tutaj istotne?

1. ORGAN: minister lub SKO;
2. Brak zadowolenia z decyzji (czyli to, co jest zawsze przyczyną skarżenia decyzji administracyjnych);
3. Odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących ODWOŁAŃ.

W szczególności znaczenie ma ten ostatni punkt – prowadzi nas wprost do odpowiedzi na tytułowe pytanie. Odwołanie od decyzji wnosimy tylko raz – potem sprawę rozstrzyga organ II instancji, po decyzji którego (mówiąc w skrócie) albo trafimy z naszą sprawą do sądu administracyjnego, albo będzie ona jeszcze raz rozpatrywana przez organy administracji publicznej. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy również wniesiemy od danej decyzji tylko raz. „Ponownie” oznacza „po raz drugi”. W tym przypadku – po raz drugi i ostatni.